Viết gì khi viết về Prime ;)

về mình.

Bài này mình viết cho mình, cho bạn đọc đã quen với Prime, từ những ngày còn sơ sài và nhiều sai sót. Vì dù gì, đây vẫn là một blog cá nhân, và mình – kẻ đứng sau blog này, chưa bao giờ tự sự về blog của mình. Do đó, “mình” trong bài này, vừa là cá nhân mình, vừa là “prime”.

Bạn nên cân nhắc trước khi xem tiếp –

Ngay từ đầu mình đã xây dựng PrimeCoffee là một nơi chia sẻ kiến thức về cà phê theo cách chuyên nghiệp và đậm tính học thuật, điều này đã giúp Prime đáp ứng nhu cầu tìm kiếm thông tin của một cộng đồng yêu thích cà phê và mong muốn tiếp cận kiến thức trong quá trình phát triển sự nghiệp. Đó là định hướng và là mục tiêu mà mình sẽ tiếp tục theo đuổi. Mặt trái của định hướng này là mình thường không bao giờ viết hoặc chia sẻ những bài viết mang tính cá nhân, bao gồm quan điểm, trải nghiệm hoặc cảm nhận chủ quan. Đây, có thể được xem là bài đăng đầu tiên trên Prime, được viết và chia sẻ với “đại từ nhân xưng ở ngôi thứ nhất”, là mình, thay vì “chúng mình” như thường thấy.

Trước hết, PrimeCoffee là một đứa con tinh thần, một mớ dữ liệu được tập họp trên môi trường internet, một vài tài liệu, sách in được xuất bản gần đây và có thể là một nhóm người cùng làm nên những buổi workshop chia sẻ kiến thức. Nhưng cá nhân mình hiểu rõ và luôn nhắc nhở chính mình rằng, Prime được định hình bởi bạn đọc, những người – với niềm đam mê cà phê, đã cùng gắn bó với trang tin này từ những ngày đầu tiên, Prime sẽ không thể tồn tại nếu thiếu đi đọc giả, những người giúp cho công việc của mình (dù chưa thực sự tốt) vẫn có ý nghĩa.

Mình bắt đầu Prime như một trang tin bán hàng (cà phê rang – tất nhiên rồi) sau đó viết những bài đầu tiên để chia sẻ kiến thức chính thống, đúng đắn về cà phê – trong thời điểm mà hầu hết các trang web có liên quan đến cà phê đều không dành sự tập trung cho độ chính xác của nội dung, hình ảnh, hay cách tổ chức bài đăng, dẫn nguồn tham khảo, v.v… Cách làm của mình khi đó là tìm kiếm trên google một một chủ đề, xem nhiều bài đăng từ nhiều trang web (thường là tất cả các kết quả trong trang tìm kiếm đầu tiên), và sau đó tổng hợp lại theo cách đơn giản, chi tiết nhất có thể kết hợp với nhiều minh hoạ trực quan. Theo thời gian, và tất nhiên là rất nhiều lần tinh chỉnh, thay đổi cấu trúc, làm mới giao diện và thậm chí là đổi cả tên miền (từ primecoffe thành primecoffea; mình và bạn có primecoffea.com – chỉ viết về cà phê như hôm nay.

Mình, và Prime đã bắt đầu theo cách tốn nhiều công sức như vậy, trong thời điểm chưa có Chat GPT thì Google translate là công cụ hữu ích nhất của mình (thực ra tới nay, vẫn vậy). Chỉ là sau nhiều năm làm việc, mình đã “thích nghi” và tích luỹ một số kinh nghiệm nhất định để tìm kiếm và khai thác thông tin hiệu quả hơn. Bạn có thể sẽ ngầm hiểu rằng mình thực sự rất đam mê, và xem đó là một phần quan trọng. Nhưng trên thực tế, mình không phải chuyên gia, không bắt đầu theo cách của một người làm cà phê thực thụ và không mê thức uống này nhiều đến vậy. Mình thiếu tất cả kiến thức trong mọi lĩnh vực liên quan đến cà phê từ những ngày đầu tiên, để rồi thông qua việc tìm đọc mình dần hiểu và yêu thích cà phê hơn, theo thời gian cà phê đã mở ra những hướng đi và cách làm khác; cà phê là nguồn cấp “sự tỉnh táo” và là đối tượng để mình thoả thích thể hiện những ý tưởng và tính cách cá nhân trong việc xây dựng một nơi để chia sẻ các ý tưởng.

Nhân tiện; Nhiều bạn bè thường thắc mắc về hai cuốn “Lên men” và “Khoa học Rang”, sao mãi chỉ có cái ảnh bìa mà không thấy nội dung; Xin thưa, nếu mọi việc tiến triển tốt – trong năm nay mình sẽ đưa nội dung đó lên web cho bạn đọc luôn nha!

Cho đến nay, đã có rất nhiều mục tiêu trên PrimeCoffee mà cá nhân mình dù khoe rất sớm, dành khá nhiều nhiều tâm sức, nhưng vẫn chưa hoàn thành, ví dụ như sách về rang, khóa học Prime master, thư viện công thức pha v.v… Một phần vì mình còn đi làm công việc “full time” và một phần vì thiếu kiến thức và nguồn lực còn hạn chế. Bạn sẽ nghĩ, thế sao mình không tìm thêm người phụ?; thực ra là rất khó – nếu không muốn nói là gần như không thể có ai khác, vì giống như mọi blog cá nhân khác, primecoffee trông thì “na ná” một tổ chức, nhưng thực tế chỉ là một blog cá nhân, của mình, mình làm, mình chịu trách nhiệm.

Hơn nữa, vấn đề oái ăm nhất, là không phải ai cũng sẵn sàng tách bạch cái tôi cá nhân để tồn tại trên môi trường internet để giữ vững tính trung lập, khách quan khi viết về cà phê. Dù kể ra có vẻ khó, nhưng hoàn toàn có thể rèn luyện làm được. Cái khó thực sự là cá nhân mình không có đủ nguồn lực để đưa Prime phát triển nhanh và xa hơn. Mình và Prime vẫn là một blog cà phê ủ sẵn nhiều kỳ vọng, cần mẫn làm việc, nhưng riêng điều đó không thể tạo nên vào sự phát triển đột phá.

Cá nhân mình không phải là một người làm doanh nghiệp, Prime vì vậy cũng không phải là một tổ chức hoạt động hiệu quả, sinh lợi tốt trong ngành cà phê. Prime đã may mắn nhận được sự ủng hộ từ bạn, một phần đáng kể đến từ việc bán các ấn phẩm khởi đầu bằng cụm từ “Khoa Học…”; từ Khoa học Cảm quan, đến Khoa học Cà phê, và gần đây nhất là Khoa học Chiết Xuất. Quả thực, phải rất mê muội và thiếu đầu óc kinh doanh thì prime – hay mình mới dám cho ra đời nhiều tựa sách “oái ăm” đến vậy. Đã là sách “khoa học” mà còn là “khoa học về cà phê”, mình thực sự đã len lỏi sâu vào một con đường ngách, nơi mà bất kỳ tác giả, nhà xuất bản, hay nhà sản xuất cà phê nào cũng không có nhiều hứng thú, nói đến đây mình cũng muốt tuột hơi, nên thôi không bàn về sách nữa vậy.

Ban đầu, mình thường tập trung khai thác sự tối ưu từ khoá trong các bài để tăng thứ hạng tiềm kiếm trên google; nó làm kết cấu bài mất đi tính linh hoạt, tự nhiên. Vài năm gần đây, mình chỉ tập trung vào sáng tạo nội dung tốt – mặc kệ từ khoá và thứ hạng đi; Thế mà lại hay, nó phù hợp với người dùng, với mình và với cả công cụ tìm kiếm như google.

Quay lại với vấn đề về nội dung chính.

Điều thú vị nhất mà mình mong muốn được kể về prime và về những gì mình đã làm – mà chưa có dịp, trong cả chục phiên Workshop đã qua. Đó là trong năm nay, mình sẽ “cố gắng” ra mắt một chức năng mới trên trang – PrimeAcademy – dự án cung cấp kiến thức cà phê mang tầm quốc tế, miễn phí, dành cho bất kỳ ai. Mình dùng từ “cố gắng”, vì hiện tại mình không có quá nhiều thời gian và nguồn lực (kinh phí) để tập trung vào dự án này. Tuy nhiên, vì đây là một mục tiêu dài hạn, có ích cho cộng đồng và trong khả năng của mình. Nên điều chắc chắn là mình sẽ cam kết làm đến cùng, và nếu bạn muốn tham gia cùng mình, thì để lại bình luận trong bài đăng này nha!

Mặc dù ý tưởng về một trang học tập trực tuyến đã có từ lâu, nhưng chỉ gần đây mình mới tìm ra giải pháp thực hiện (đi đôi với việc đầu tư một chút vào công nghệ), mình đã xác định Prime Academy sẽ là nơi cung cấp kiến thức về cà phê có hệ thống, bài bản theo nhiều chủ đề và cấp bậc, ví dụ như Coffee Introduction, Craf Coffee dành cho những người mới làm quen với cà phê đặc sản, Sensory & Cupping, Espresso, Processing,… dành cho những bạn mới bắt đầu sự nghiệp cà phê; và Advanced Extraction, Milk, Water Science dành cho những bạn đã làm việc trong ngành và muốn nghiên cứu chuyên sâu thêm về một lĩnh vực liên quan đến cà phê. Còn đối với bạn, nếu muốn – bạn có thể trở thành instructor – tức người hướng dẫn & tạo nội dung cho các khoá học được cung cấp trên PrimeAcademy (nội dung, hình ảnh, minh hoạ, biểu đồ hoặc video hướng dẫn,…) hoặc biên tập viên, hoặc công tác viên đăng bài,.v.v.. mình luôn chào đón – miễn là bạn cam kết nghiêm túc với công việc.

Hiện tại, vì prime chỉ có mình thôi, nên mình sẽ ưu tiên đăng nội dung từ các cuốn sách đã ra mắt. Và quan trọng nhất – vì mình không bán khoá học, nên đây là một dự án miễn phí, tuy nhiên trong giai đoạn chạy thử, mình sẽ ưu tiên mở truy cập cho các bạn đã tưng mua sách và có tài khoản trên primecoffee.

---

Cuối cùng ./

Từ thời điểm bài đăng này ra mắt mình đã quay lại với công việc cũ – công việc toàn thời gian và không liên quan gì đến cà phê cả. Giống như nhiều năm trước – trước khi mình nghỉ việc và bắt đầu sản xuất các ấn phẩm; công việc của mình chiếm 8 – 10 tiếng mỗi ngày tại văn phòng và do vậy mình chỉ chỉ có thể viết blog với thời gian còn lại trong ngày.

Dù không còn nhiều thời giờ để viết và nghiên cứu, nhưng mình sẽ cố gắng hoàn thiện PrimeAcademy sớm nhất có thể. Tuy vậy, việc không được tập trung làm cà phê, viết về cà phê, hay hoạt động sôi nổi trong cộng đồng này sẽ là một điều đáng tiếc lớn với mình.

Những gì mình học được, những trải nghiệm, va chạm thực tế, những mối quan hệ, những bạn bè quý giá đó thì không thể gác vào đâu được. Mình đã tích luỹ nhiều kinh nghiệm thực tiễn hơn trong lĩnh vực cà phê, được cọ xát kiến thức, ứng dụng những hiểu biết, rèn luyện được nhiều kỹ năng và quan trọng – là thấy công việc mình làm trong từng ấy năm có ích cho mọi người, biết được mình nên làm gì và có thể làm gì để tiếp tục phát triển Prime.

Cảm ơn bạn, vì đã đọc đến đây; và vì đã đồng hành cùng mình và PrimeCoffee!