Giống cà phê Catuai là kết quả lai tạo giữa giống Mundo Novo và giống Caturra lùn, do viện nghiên cứu nông nghiệp Sao Paulo – Brazil thực hiện. Cây cà phê Catuai có năng suất cao hơn so với Bourbon, vì kích thước cây khá nhỏ, cho phép mật độ cao trên cùng một diện tích trồng trọt, song lại rất mẫn cảm với bệnh gỉ sắt do thừa hưởng gen từ Caturra.
Mô tả duy truyền cây cà phê Catuai
Giống cà phê Catuai là kết quả lai tạo giữa giống Mundo Novo và giống Caturra lùn, do viên nghiên cứu nông nghiệp (Instituto Agronomico – IAC) của Sao Paulo – Brazil thực hiện.
Giống cà phê Catuai được tạo ra vào năm 1949 từ kết quả lai tạo giữa cây Caturra vàng (Bourbon đột biến) C476-11 và cây Mundo Novo (kết quả lai Typica x Bourbon) CP 374-19 được biết đến với danh pháp H-2077 – Cà phê Catuai chính thức được canh tác lần đầu tại Brazin 1972 qua lựa chọn phả hệ và còn duy trì canh tác đến nay (theo World Coffee Research).
Cây cà phê Catuai có năng suất cao so với Bourbon, một phần do kích thước cây khá nhỏ, cho phép độ phủ cao trên cùng một diện tích trồng trọt (nó có thể được trồng gần gấp đôi mật độ so với các giống Mundo Novo). Bên cạnh đó cây cà phê Catuai khá thấp (do thừa hưởng gen lùn từ giống Caturra) nên việc áp dụng phương pháp chăm sóc, phong trị bệnh hại tương đối dễ dàng. Tuy nhiên nhược điểm của Catuai cũng được di truyền từ Catutta là rất dễ bị gỉ sắt.
Ý nghĩa cái tên Catuai
Catuai xuất phát từ tiếng la tinh “Guarani multo mom”, có nghĩa là “rất tốt”. Ngày nay, cà phê Catuai được canh tác ở nhiều quốc gia khác nhau, chủ yếu là khu vực Mỹ Latinh với các biến thể cho quả màu vàng và màu đỏ do hiệu quả năng suất cao. Song giống này không được đánh giá cao trong chất lượng cà phê hạt.
Phân bố cây Cà Phê Catuai hiện nay
Catuai được trồng thử nghiệm lần đầu tại Honduras năm 1979 bởi viện nghiên cứu nước này (IHCAFE). Sau đó được đưa ra thương mại vào năm 1983, sau khi IHCAFE chọn hai dòng (IHC-313 / UFV-2237-336 và IHC-311 / UFV-2170-25) để trồng. Tại Honduras hôm nay, cây cà phê Catui chiếm gần một nửa số giống Arabica được trồng trọt. Các nhà nghiên cứu tại IHCAFE đang tích cực theo đuổi việc nhân giống với Catuai, với việc tạo ra các cây lai giữa Catuai và Timor Hybrid.
Ngoài Honduras, Cây cà phê Catuai cũng rất quan trọng về mặt kinh tế ở Costa Rica, Trong đó giống Catuai vàng (H-02.05.2077) được đưa ra vào năm 1985 và các giống con (H-02.12.2077) đã lan rộng khắp nước này. Ở Trung Mỹ Cà phê Catuai không phổ biến cho lắm, ngoài việc có mặt ở Guatemala vào năm 1970, hiện tại khoảng 20% sản lượng của Guatemala là Catuai.
Nguồn tham khảo:
- https://varieties.worldcoffeeresearch.org/
