Từ lâu, các nhà rang cà phê đã tận dụng những chiến lược định giá sáng tạo để không chỉ thu hút mà còn giữ chân khách hàng. Bằng cách cung cấp một loạt các dòng cà phê từ cơ bản đến cao cấp, họ mở rộng đối tượng và xây dựng mối quan hệ lâu dài với người tiêu dùng.
Tuy nhiên, trong bối cảnh tất cả nhà rang đều phải đối mặt với những thách thức tương tự, giá cả không còn là yếu tố duy nhất tạo nên sự khác biệt. Chất lượng sản phẩm, câu chuyện thương hiệu, dịch vụ khách hàng và tính bền vững trong sản xuất cũng đang trở thành những lợi thế cạnh tranh quan trọng. Những điều kiện thị trường đầy biến động và khó khăn đang thúc đẩy các nhà rang phải trở nên sáng tạo và đổi mới hơn, đồng thời tiếp cận hoạt động kinh doanh một cách thực tế hơn.
Theo một số báo cáo gần đây, giá cà phê trong nước đã tăng đáng kể trong những tháng đầu năm 2025. Cụ thể, mức giá trung bình tại các tỉnh vùng Tây Nguyên – như Đắk Lắk, Lâm Đồng, Gia Lai và Đắk Nông – hiện dao động từ khoảng 115.600 đến 116.300 đồng/kg, tăng khoảng 30% so với mức ban đầu vào đầu năm (khoảng 85.000–90.000 đồng/kg)
Bài viết dưới đây sẽ đi sâu vào các chiến lược định giá đa dạng – từ mô hình định giá cộng thêm, định giá theo đối thủ cho đến định giá dựa trên giá trị – cũng như những sáng kiến đổi mới giúp các nhà rang vượt qua áp lực từ biên lợi nhuận thấp và biến động thị trường.
Nhiều quán cà phê và nhà rang đang trải qua một năm đầy biến động với giá arabica tăng vọt, lãi suất cao và chi phí kinh doanh leo thang. Khi thị trường ngày càng trở nên bão hòa, việc xem xét lại chiến lược định giá là điều cấp thiết để duy trì tính cạnh tranh.
Giá thành – dù là cho một ly cà phê hay một túi hạt rang – có thể được xác định dựa trên nhiều mô hình khác nhau. Một trong những phương pháp đơn giản nhất là mô hình định giá cộng thêm, trong đó giá bán được tính bằng tổng chi phí sản xuất cộng với một tỷ lệ lợi nhuận mong muốn. Tuy nhiên, phương pháp này không tính đến nhu cầu của người tiêu dùng hay chiến lược định giá của đối thủ.
Một lựa chọn khác là mô hình định giá theo đối thủ, trong đó nhà rang định giá thấp hơn (để thâm nhập thị trường) hoặc cao hơn (để định vị sản phẩm cao cấp) so với đối thủ cạnh tranh nhằm thu hút khách hàng. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với các nhà rang hoặc quán cà phê mới, nhưng nếu không phản ánh đúng giá trị thực của sản phẩm, nó có thể dẫn đến mất cơ hội trong dài hạn.
Định giá dựa trên giá trị là một cách tiếp cận khác, trong đó giá bán được xác định theo giá trị mà người tiêu dùng cảm nhận (value-based pricing). Dù cần nhiều nghiên cứu thị trường và hiểu rõ khách hàng, nhưng phương pháp này giúp tối đa hóa lợi nhuận bằng cách đặt mức giá cao nhất mà khách hàng sẵn sàng trả mà không chuyển sang thương hiệu khác.
Một nhà rang cà phê đặc sản thường ưu tiên định giá dựa trên giá trị cảm nhận hơn là chỉ đơn thuần cộng thêm chi phí sản xuất. Điều này xuất phát từ bản chất của cà phê đặc sản – nơi mà chất lượng, nguồn gốc và câu chuyện đằng sau mỗi hạt cà phê đóng vai trò quan trọng trong quyết định mua hàng của khách. Trong bối cảnh giá cà phê xanh leo thang, nhiều nhà rang đang điều chỉnh chiến lược của mình. Sự thay đổi này không chỉ phản ánh áp lực kinh tế mà các nhà rang xay phải đối mặt mà còn báo hiệu sự điều chỉnh lại bối cảnh cà phê cao cấp khi các nhà rang xay và nhà sản xuất thích nghi để tồn tại.
Các nhà rang thường hoạt động với biên lợi nhuận thấp vì nhiều lý do. Chi phí cao để mua cà phê xanh chất lượng, sự biến động của giá cà phê, chi phí vận hành tăng như năng lượng và nhân công, cũng như nhu cầu đầu tư vào thiết bị chuyên dụng đều tạo ra áp lực tài chính.
Ngoài ra, thị trường cà phê specialty vốn dĩ có tính cạnh tranh cao, khiến các nhà rang nhỏ khó bán được số lượng lớn ở mức giá cao cấp. Giá arabica và robusta liên tục duy trì ở mức cao càng tạo thêm áp lực, khiến biên lợi nhuận vốn đã mỏng càng trở nên mong manh hơn.
Trước đây, phần lớn cà phê specialty có điểm số 84, được định giá cao hơn nhiều so với thị trường C. Tuy nhiên, khi giá cả tăng lên, mức giá của cà phê specialty dần tiệm cận với cà phê thương mại, buộc các nhà rang và nhà nhập khẩu phải cắt giảm biên lợi nhuận, tăng giá bán hoặc thỏa hiệp về chất lượng – đôi khi bằng cách chuyển sang các nguồn cung lớn hơn, mang tính thương mại hơn
Sergio Avilán Britto – Coffee Specialist
Thay vì tập trung vào những lô cà phê cao cấp với điểm số cao hơn, nhiều nhà rang đang chuyển sang các loại cà phê có mức giá phải chăng hơn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, trong khoảng 80-83 điểm. Những loại cà phê specialty “tiêu chuẩn” này giúp các nhà rang duy trì chất lượng đồng thời kiểm soát chi phí – một sự cân bằng tinh tế trong bối cảnh thị trường nhạy cảm với giá cả.
Trong năm 2024, giá hạt cà phê nội địa dao động khoảng 35.000–40.000 đồng/kg, nhưng đến đầu năm 2025, mức giá đã tăng vọt lên gần 120.000–135.000 đồng/kg, thể hiện một xu hướng tăng mạnh và bền bỉ qua từng giai đoạn (special.nhandan.vn).
Tất cả dấu hiệu đều cho thấy giá arabica và robusta sẽ duy trì ở mức cao trong thời gian dài. Biến đổi khí hậu tiếp tục là rủi ro lớn đối với các vùng trồng cà phê, khi nhiệt độ gia tăng và lượng mưa bất thường đe dọa nguồn cung toàn cầu. Cùng với đó, tình trạng thiếu lao động ở các nước sản xuất, chi phí đầu vào nông nghiệp cao và bất ổn chính trị toàn cầu càng làm trầm trọng thêm tình hình.
Để thích nghi với môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp, các nhà rang và quán cà phê sẽ cần điều chỉnh giá bán và tìm ra điểm cân bằng giữa nhu cầu kinh doanh và mong đợi của khách hàng. Điều này có nghĩa là thị trường sẽ trở nên cạnh tranh hơn, buộc các nhà rang phải đổi mới để tồn tại.
Một số nhà rang đang tìm đến các mối quan hệ thương mại trực tiếp với nhà sản xuất để quản lý chuỗi cung ứng chặt chẽ hơn, đảm bảo mức giá ổn định và tăng cường sự minh bạch trong giao dịch. Điều này không chỉ giúp kiểm soát chất lượng cà phê mà còn góp phần hỗ trợ phát triển bền vững cho các cộng đồng sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều nhà rang cũng đang mở rộng danh mục sản phẩm, tạo ra các dòng blend kết hợp cà phê giá cả hợp lý với hạt specialty để giảm chi phí mà vẫn giữ được chất lượng.
Ở một khía cạnh khác, song song với việc tìm hiểu mối quan hệ thương mại trực tiếp với nông dân để loại bỏ trung gian và đảm bảo giá cả ổn định hơn, những nhà sản xuất khác đang mở rộng dòng sản phẩm của họ để bao gồm các loại hỗn hợp cà phê giá rẻ với hạt cà phê đặc sản.
Đối với người tiêu dùng, điều này có thể đồng nghĩa với việc có ít lựa chọn hơn trong phân khúc cà phê cao cấp hoặc sự gia tăng của các blend specialty dễ tiếp cận hơn, khi các quán cà phê và nhà rang nỗ lực cân bằng giữa chất lượng và giá cả. Khi giá cà phê cao dần trở thành một thực tế lâu dài thay vì chỉ là một thách thức tạm thời, tác động của nó đến văn hóa specialty coffee là không thể phủ nhận.
Các quán cà phê có thể trở nên chọn lọc hơn trong danh mục sản phẩm của mình, trong khi các nhà rang chuyển hướng sang danh mục đa dạng và linh hoạt hơn. Cuối cùng, người tiêu dùng có thể đứng trước lựa chọn giữa những tách cà phê cao cấp với giá cao hơn hoặc các loại blend coffee có mức giá hợp lý hơn. Tuy nhiên, việc duy trì chất lượng không đồng nghĩa với cắt giảm chi phí một cách vô tội vạ, mà là tìm hiểu khách hàng muốn gì và cân bằng với những gì doanh nghiệp có thể cung cấp.
Bất chấp hy vọng giá cà phê cuối cùng sẽ ổn định, các nhà lãnh đạo ngành cho rằng mức giá cao này có thể sẽ duy trì , ít nhất là trong thời gian tới. Một số yếu tố chỉ ra một giai đoạn kéo dài chi phí cao. Sự bất ổn của khí hậu vẫn là rủi ro chính đối với các vùng trồng cà phê, với nhiệt độ tăng cao, lượng mưa thất thường và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt liên tục gây ra mối đe dọa đối với sự ổn định của nguồn cung.
Năm 2025 sẽ mang đến cả thách thức lẫn cơ hội cho các nhà rang và quán cà phê. Cạnh tranh ngày càng khốc liệt, khiến việc tạo dấu ấn trở nên khó khăn hơn. Nhiều doanh nghiệp đang gặp phải những trở ngại tương tự trong quá trình tăng trưởng, làm nổi bật nhu cầu đổi mới và linh hoạt hơn.
Xây dựng thương hiệu lại (rebranding) đang trở thành một chiến lược hiệu quả để các nhà rang specialty và nhà bán lẻ giữ vững vị thế. Việc hiện đại hóa hình ảnh thương hiệu có thể giúp các doanh nghiệp duy trì sự liên kết với khách hàng, đặc biệt khi giá bán lẻ tăng.
Bên cạnh đó, việc mang đến nhiều giá trị hơn ngoài sản phẩm cà phê, chẳng hạn như tổ chức các buổi thử nếm công khai, đào tạo barista hoặc cung cấp thông tin chuyên sâu về nguồn gốc hạt cà phê, có thể giúp các nhà rang giữ chân khách hàng và xây dựng lòng trung thành. Chẳng hạn, một số nhà rang đã triển khai chương trình hợp tác với nông dân địa phương, giúp khách hàng hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất cà phê thông qua các buổi hội thảo và tham quan trang trại. Điều này không chỉ tạo thêm giá trị mà còn góp phần củng cố mối quan hệ với khách hàng.
Đối với những nhà bán lẻ và nhà rang xay cà phê đã trì hoãn việc mua hàng lớn hoặc chờ giá giảm, có thể cần phải thay đổi chiến lược. Thay vì chờ đợi thị trường, các doanh nghiệp có thể cần tìm cách điều chỉnh vĩnh viễn với môi trường chi phí cao hơn. Trong một môi trường kinh doanh đầy biến động, việc duy trì sự khác biệt và chứng minh giá trị thực sự với khách hàng sẽ quyết định sự tồn tại của các nhà rang trong tương lai.
Nguồn tham khảo:
Bạn đang xem Prime Magazine - Chuyên mục bài viết được đầu tư chuyên sâu về nội dung và hình ảnh, với giao diện tối giản giúp nâng cao trải nghiệm đọc.
Trong những năm gần đây, cà phê đặc sản đã trở thành một biểu tượng của sự tinh tế và đổi mới, không chỉ trong hương vị mà còn trong cách thức thưởng thức. Người yêu cà phê ngày càng
Việc mua cà phê chất lượng cao từng không phải là vấn đề đối với các nhà rang xay. Khi thị trường ít đối thủ cạnh tranh và có nhiều nhà sản xuất sẵn sàng tìm kiếm người mua, nguy
Việc kiểm soát độ ẩm trong cà phê xanh từ lâu đã được xem là yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng hạt. Quá trình sấy khô không đúng cách có thể gây ra nhiều lỗi nghiêm trọng,
Trong những năm gần đây, người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc thực phẩm và mong muốn kết nối sâu sắc hơn với người nông dân đứng sau sản phẩm họ sử dụng. Điều này đặc biệt
Đối với một số người, làm barista là cách tuyệt vời để kiếm thêm thu nhập bán thời gian trong khi đang học. Đối với những người khác, đó là bước đệm để quản lý hoặc sở hữu một quán
Mặc dù espresso luôn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng các chuyên gia và người yêu cà phê, cà phê lọc thường được họ lựa chọn nhiều hơn. Trải nghiệm thưởng thức sự đơn giản của một tách
PrimeCoffee là nền tảng thông tin chất lượng cao cho các chủ đề quan trọng trong ngành cà phê. Chia sẻ nội dung hữu ích một cách chuyên nghiệp & minh bạch là ưu tiên hàng đầu của PrimeCoffee.
