Q grader là chứng nhận chuyên môn do Coffee Quality Institute (CQI) cấp cho những cá nhân được đào tạo và kiểm tra theo hệ thống tiêu chuẩn quốc tế về đánh giá chất lượng cà phê.
Một Q grader được công nhận có khả năng:
- Thực hiện đánh giá vật lý đối với cà phê nhân xanh và cà phê rang (khuyết tật, độ ẩm, kích thước hạt…).
- Thực hiện đánh giá cảm quan thông qua phương pháp cupping tiêu chuẩn (hương, vị, độ chua, thể chất, hậu vị…).
Chứng chỉ này có hai loại: Arabica Q grader và Robusta Q grader, tương ứng với hai giống cà phê chính trên thị trường. Ngoài ra, những cá nhân đạt mức Q Instructor còn có thẩm quyền đào tạo và tổ chức các kỳ thi để chứng nhận Q grader mới.
Trong nhiều năm, thang điểm Q (Q grading system) được xem là chuẩn mực toàn cầu, với ngưỡng 80 điểm trên thang 100 là ranh giới cho “Specialty Coffee”. Tuy nhiên, kể từ khi Coffee Value Assessment (CVA) ra đời và được SCA/CQI áp dụng, hệ thống Q grader dần mất đi vai trò trung tâm. CVA mở rộng việc đánh giá không chỉ ở khía cạnh chất lượng trong cốc, mà còn bao gồm các yếu tố ngoại sinh như nguồn gốc, phương thức canh tác và giá trị bền vững.
Dù vậy, Q grader vẫn được coi là một nền tảng quan trọng, giúp thiết lập ngôn ngữ chung và khung kỹ năng đánh giá cho cộng đồng cà phê đặc sản trên toàn thế giới.