Kể từ đầu những năm 2000, từ khi được công nhận như một Specialty Coffee, cà phê Geisha đã đại diện cho Panama trước bản đồ cà phê thế giới. Sự thành công đáng kinh ngạc của Geisha đã truyền cảm hứng đến các trang trại cà phê khác trong Panama và khu vực Trung Mỹ, nơi có trước đây đã chỉ canh tác Caturra và Bourbon.
Khái quát về cà Phê Panama
Panama từ lâu đã hấp dẫn người châu Âu và Bắc Mỹ trong công cuộc tìm kiếm cuộc sống bình dị ở một quốc gia Mỹ Latinh xinh đẹp, với khí hậu nhiệt đới. Chính nhu cầu cao về bất động sản này từ Bắc bán cầu đã làm cho giá đất đai trở nên đắt đỏ, đất cho sản xuất cà phê cũng không ngoại lệ. Vì vậy, trên quy mô sản xuất cà phê thế giới, đóng góp của Panama gần như không đáng kể và đã giảm trong vài năm qua (theo thống kê của CafeImports năm 2017):
Quy mô sản xuất:
- Quy mô trang trại trung bình: 1 – 10 ha
- Sản lượng xuất khẩu hàng năm: 50.000 – 100.000 bao (60 kg)
Hoạt động canh tác cà phê Panama
- Các khu vực đang canh tác cà phê: Boquete, Renacimiento, Volcán
- Giống cà phê phổ biến: Catuai, Caturra, Geisha, Mundo Novo
- Phương pháp chế biến: Chế biến ướt & chế biến khô
Cà phê của Panama đến từ những người nhập cư châu Âu vào thế kỷ 19, khoảng 50 năm sau khi đất nước giành được độc lập từ Tây Ban Nha, tuy nhiên nó đã không có được chỗ đứng thực sự cho đến 20 năm qua. Các vùng trồng cà phê thừa hưởng sự ưu đãi của miền khí hậu nhiệt đới và thổ nhưỡng phù hợp (có phần béo bỡ, như vùng đất núi lửa ở Volcán) với độ cao (từ 1.000 thép1650 mét), đồng thời lượng nước ngọt dồi giàu luôn sẵn sàng cho quá trình chế biến xử lý.
Lịch sử cà phê Geisha Panama
Cây Cà phê Geisha có nguồn gốc từ cà phê hoang dã ở Ethiopia (do đó nó có thể được xem là một trong những giống Ethiopia Landrace – cùng vớ người anh em Java), được phát hiện vào những năm 1930, sau đó được gửi tới trạm nghiên cứu Limungu ở Tanzania, rồi có mặt ở Trung Mỹ vào năm 1953, tại đây cây cà phê này có mã tên T2722. Sau khi được công nhận có khả năng chống chịu bệnh CLR (gỉ sắt) trên cà phê, T2722 đã được phân phối trên khắp Panama vào những năm 1960. Tuy nhiên, các cành, nhánh của giống cà phê này khá giòn, dễ gãy và không được nông dân ủng hộ nên chưa phát triển rộng rãi. Đến năm 2005 khi gia đình Petrova của Boquete – Panama, đạt danh hiệu cà phê tốt nhất của Panama. Cây cà phê Geisha mới được đánh giá cao đặc biệt và đã phá vỡ kỷ lục về giá đấu giá cà phê xanh.
Cà phê T2722 hay cây cà phê Geisha ?
Như đã đề cập, Geisha có nguồn gốc từ Ethiopia, mà chính xác là từ Làng Gesha của Ethiopia
Bản thân cái tên cà phê Geisha đã gây ra hiều sự nhầm lẫn, vì có nhiều loại thực vật khác biệt về mặt di truyền đã được gọi là Geisha, Một số loài có nguồn gốc địa lý tương tự ở Ethiopia. Các phân tích đa dạng di truyền gần đây được tiến hành bởi tổ chức Nghiên cứu Cà phê Thế giới (World Coffee Research) đã cho thấy rằng cà phê Geisha Panama từ T2722 là một giống cà phê thuần riêng biệt, với các đặc tính duy truyền đặc thù và đồng nhất. Cà phê Geisha cho chất lượng rất cao khi cây được trồng ở độ cao tối thích, với hương vhoa đặc trưng.
Nguồn tham khảo:
- Panamanian Geisha – World Coffee Research: www.varieties.worldcoffeeresearch.org
- Cafeimports – https://www.cafeimports.com