Các loại máy tách vỏ

Đọc trong: 3 phút

Máy tách vỏ cà phê là một thiết bị quan trọng trong quá trình sơ chế ướt, giúp loại bỏ lớp vỏ bên ngoài của quả cà phê để thu được hạt cà phê nhân. Hiện nay, có hai loại máy tách vỏ cà phê chính, mỗi loại có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Máy tách vỏ dạng trống (Drum Pulpers)

Vào năm 1850, nhà phát minh người Anh John Walker đã đăng ký bằng sáng chế cho máy tách vỏ dạng trống. Mười năm sau, ông tiếp tục đăng ký bằng sáng chế cho máy tách vỏ dạng đĩa. Máy tách vỏ dạng trống thường bao gồm một trục quay được phủ một lớp đồng với bề mặt nổi dạng gờ, tương tự như các rãnh trên sàn đồng chống trượt. Quả cà phê được đưa vào máy thông qua một phễu nạp. Sau đó, các gờ trên trống quay kéo quả cà phê đến vị trí ép chúng vào một thanh tách vỏ có thể điều chỉnh. Trống quay với tốc độ khoảng 120 vòng/phút (Wintgens, 2004, trang 719). Lớp vỏ trấu (parchment) được dẫn vào các rãnh nhờ một kênh tách vỏ được hiệu chỉnh kỹ lưỡng, trong khi phần lớn thịt quả được đẩy ra phía bên kia của máy, tách biệt với kênh dẫn parchment.

Máy tách vỏ dạng trống hoạt động với tốc độ khoảng 120 vòng/phút
Hình ảnh cận cảnh trống tách vỏ.

Máy tách vỏ dạng đĩa (Disc Pulper)

Máy tách vỏ dạng đĩa được giới thiệu lần đầu tiên tại Ceylon (nay là Sri Lanka) ngay trước khi dịch bệnh gỉ sắt trên lá bùng phát, dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn của ngành sản xuất cà phê Arabica tại quốc gia này chỉ trong một thế hệ. Đây là một cải tiến quan trọng vì máy có trọng lượng nhẹ và có thể dễ dàng vận chuyển đến các khu vực xa xôi. Khác với máy tách vỏ dạng trống, vốn sử dụng trục quay ngang để mài mòn lớp vỏ cà phê, máy tách vỏ dạng đĩa hoạt động bằng cách ép quả cà phê lên một đĩa quay với bề mặt giống như lưỡi bào phô mai. Đĩa quay với tốc độ khoảng 120 vòng/phút.

Máy tách vỏ dạng đĩa thường được trang bị nhiều đĩa để tăng năng suất; một đĩa đơn lẻ có thể xử lý khoảng 1 tấn quả cà phê mỗi giờ. Các đĩa này thường được làm bằng gang. Trong video bên dưới, bạn có thể thấy một máy tách vỏ ba đĩa đang hoạt động tại Burundi. Lớp vỏ quả cà phê được tách ra khỏi lớp parchment (lớp vỏ lụa bao bọc hạt cà phê) khi đi qua một khe hẹp giữa tấm phân tách và đĩa. Sau đó, hạt cà phê được chuyển sang giai đoạn lên men.

Pulper discs for maintenance
Đĩa quay trong máy xát

Tuy nhiên, các quả cà phê nhỏ có thể trượt qua khe và bị loại bỏ cùng với phần vỏ, gây lãng phí. Để giảm thiểu vấn đề này, một thiết bị xát phụ. Đây thường là một máy tách vỏ dạng trống nhỏ được hiệu chỉnh sao cho thanh tách vỏ và tấm phân tách nằm sát hơn với trống quay, nhằm xử lý hiệu quả các quả cà phê nhỏ sót lại.

Máy tách vỏ dạng lưới (Screen Pulpers)

Đối với các trang trại có tỷ lệ quả chưa chín cao trong hỗn hợp, máy tách vỏ dạng lưới cho phép tách quả chín và chưa chín bằng phương pháp cơ học. Quả cà phê được ép qua một lưới được thiết kế đặc biệt, đồng thời lưới này cũng hoạt động như một máy tách vỏ. Máy tách vỏ dạng lưới bao gồm một xi-lanh ngang với các khe dài, tạo thành phần “lưới”. Bên trong xi-lanh, một rôto có hình dạng giống như trục vít kéo quả cà phê qua phần giữa của xi-lanh. Các quả chín mềm sẽ đi qua các khe của lưới và mất lớp vỏ thịt khi đi qua. Ngược lại, các quả chưa chín, cứng sẽ không thể ép qua các khe. Chúng buộc phải di chuyển dọc theo chiều dài của xi-lanh và được đẩy ra ngoài đầu xi-lanh bởi rôto.

Máy tách vỏ dạng lưới, như minh họa bên dưới của hình, có khả năng tách riêng quả cà phê chín và chưa chín. Các quả chưa chín sẽ bị giữ lại bên trong lồng xát, trong khi các quả chín sẽ đi qua lớp lưới.

Tuy nhiên, máy tách vỏ dạng lưới không tách lớp vỏ ngoài khỏi nhân cà phê hoàn toàn. Vì vậy, hệ thống này cần thêm một giai đoạn cuối cùng. Một máy tách vỏ dạng trống thông thường sẽ được sử dụng để làm nhiệm vụ tách vỏ thịt khỏi nhân cà phê (cùng lớp nhầy quanh nó), đồng thời xử lý các quả cà phê nhỏ đã đi qua khe của máy tách vỏ dạng lưới nhưng chưa được tách vỏ hoàn toàn  (JN Wintgens, 2004, trang 624).

Cập nhật vào Tháng 2 19, 2025