Những người Oromo ở Ethiopia đã sử dụng cà phê hàng thế kỷ trước cả truyền thuyết Kaldi, và có truyền thuyết của riêng họ về việc phát hiện ra cà phê. Waqa – Thần bầu trời tối cao, đã trừng phạt một trong những người trung thành của mình bằng cái chết. Hôm sau, Waqa đến thăm mô anh ta và đã rơi nước mắt. Một cái cây mọc lên từ mặt đất được tưới bởi nước mắt của Waqa, và đó là cà phê. Truyền thuyết này chỉ ra nguồn gốc của Arabica là một loài thực vật hoang dã, mà người Oromo đã tìm thấy rải rác khắp các khu rừng của quê hương họ ở Ethiopia ngày nay.
Ethiopia thường được coi là quê hương của cà phê Arabica hoang dã, nhưng các cây Arabica hoang dã hoặc bán hoang dã cũng được tìm thấy ở các nước láng giềng. Không phải lúc nào cũng rõ ràng liệu cà phê đến những vùng đó một cách tự nhiên hay là kết quả của sự can thiệp hàng nghìn năm của con người. Nhưng các bằng chứng di truyền gần đây cho thấy cây cà phê mọc ở Nam Sudan thực sự hoang dã, không có sự can thiệp của con người và do đó đại diện cho một nguồn gốc có thể có khác của cà phê Arabica.
Giống cà phê nguyên thủy – trong những khu rừng cổ thụ trên cao nguyên của Ethiopia và Nam Sudan, hoàn toàn khác so với ở cây cà phê sinh trưởng ở bán đảo Ả Rập và Cảng Mocca, nơi thương mại cà phê toàn cầu lần đầu tiên xuất hiện vào thế kỷ XVI.Đó kết quả của giao thương hai chiều qua Biển Đỏ. cà phê từ Ethiopia đã đi đến Yemen và theo thời gian, các chủng loài này đã thích nghi với vùng đất cằn cỗi và khô cằn của Yemen. Cuối cùng, những giống này đã trở lại vùng đất Ethiopia với những cải tiến nhất định trong bộ gen của chúng.
Khi cà phê bắt đầu được trồng trọt, tính đa dạng di truyền của Arabica càng giảm hơn nữa. Cà phê lần đầu tiên được trồng ở Yemen đến từ số ít những cây cà phê ở Ethiopia, tạo nên một nguồn gen hạn chế để trồng trọt. Một số ít (trong một số vốn đã ít) cây này lại được nhập lậu ra khỏi Yemen, tạo ra hai giống Typica và Bourbon. Phần lớn Arabica trong canh tác ngày nay là từ hai giống này. Vốn gen rất hạn chế ảnh hưởng đến khả năng kháng bệnh, khả năng chống chịu với khí hậu của giống này.
